وب سرور يك برنامه كامپيوتري است كه صفحه هاي وب خواسته شده را كنار هم قرار مي دهد. بطور كلي وب سرور سیستمی است که توانایی پاسخگوئی به يك مرورگر وب و ارسال صفحه درخواستی مرورگر را داراست.
وب سرور چیست؟
هر گاه سامانه اي نصب شود و كاربران زيادي بتوانند به آن از طريق مختلف وصل شده و اطلاعات درخواستي خود را دريافت نمايند آن سامانه را Server گويند. طبيعي است هر سرور بايستي آدرس مخصوص به خود را داشته باشد كه اين آدرس همان IP سرور می باشد.
سرورها با كاربري مختلف و داراي اطلاعات متفاوت مي باشند. در زير تعدادي از سرورها و كاربري آنها ذكر شده است :
- فايل سرور FTP Server
- ميل سرور Mail Server
- دايركتوري سرور Direcrory Name Server) DNS)
- وب سرور Web Server
در ابتدايي ترين سطح، وب سرور يك برنامه كامپيوتري است كه صفحه هاي وب خواسته شده را كنار هم قرار مي دهد. اما در شكل كلي وب سرور سامانه اي است که توانایی پاسخگوئی به يك مرورگر وب و ارسال صفحه درخواستی مرورگر را داراست. وقتي كه شما پشت كامپيوتر خود نشسته ايد اولين كاري كه براي ديدن يك سايت در اينترنت انجام مي دهيد قطعا وارد نمودن آدرس آن سايت در قسمت آدرس بار مرورگر خود مي باشد. فرقي نمي كند كه مرورگر شما فاير فاكس باشد يا موزيلا يا اينترنت اكسپلور و …، در واقع شما با وارد نمودن آدرس سايت درخواست خود را به وسيله اين مرورگرها براي سرور ارسال نموده ايد. مرورگرها اين درخواست شما را براي مشاهده سايت به سرور انتقال مي دهند و با مشاهده سايت، سرور به درخواست شما پاسخ داده است. صفحات وب بر پایه یک ساختار مشخص و با یک نام واحد كه همان آدرس IP است بر روی وب سرور قرار می گیرند. همچنين بر روی یک وب سرور امکان قرار گرفتن صفحات متعدد و با ساختارهای جداگانه نيز وجود دارد.
اصلی ترین وظیفه یک وب سرور ارائه صفحات وب به کاربران است. این بدان معناست که صفحه های html همراه با هر نوع مطالب اضافی مانند: تصاویر، شیوه نامه ها و جاوا اسکریپت ها شامل شود.
وب سرور چگونه كار ميكند؟
وب اساسا سيستمي است براي درخواست و پاسخ . web server درخواست هاي WEB BROWSER را پاسخ مي دهد. به درخواست هاي كاربران بر روي شبكه گوش داده و از سرويس WWW استفاده مي نمايد. روش كار بدين صورت است كه کاربر از طريق یک مرورگر وب (مانند Mozilla Firefox) ارتباط اولیه را با ارسال درخواست اوليه (شامل آدرس محل مورد نظر) براي وب سرور فراهم نموده و وب سرور نيز پس از دريافت آن، اطلاعات را به دستگاه كاربر ارسال و يا با ارسال پیام خطایی به كاربر عدم وجود منبع خاص را به اطلاع مي رساند. به عنوان مثال اگر در صفحه مرور گرتان آدرس
http://www.site1.com
را وارد کنید، یک درخواست به دامنه ای که نامش www.site1.com است، فرستاده می شود. آنگاه وب سرور صفحه اصلي دامنه را برای شما ارسال مي كند. هر کامپیوتری می تواند با نصب نرم افزار وب سرور به يك دستگاه سرور وب (خدمات رسان وب) تبدیل شود.
در حالت کلی وب سرورها داراي ويژگي هاي ذيل مي باشند:
+ احراز هويت
قبل از اينكه اجازه دسترسي به منبع درخواستي كاربر را بدهند آن را شناسايي مي كنند.
+ اجازه دسترسي
نه تنها اجازه دسترسي به منابع استاتیک (مانند محتويات فايل ها که بر روی سیستم فایلی وجود دارد) را به كاربر مي دهد، بلکه مفاهيم دايناميك را با يك يا چند ساختار نيز مانند SI , GI , CGI ,FastCGI ,JSP ,PHP ,ASP , ASP.NET اداره مي كند.
+ امكان استفاده
این نوع پشتیبانی وب سرورها امكان استفاده از پروتكل HTTPS را نيز فراهم نموده تا به کاربران اجازه دهند ارتباطات مطمئن و امني را داشته باشند.
+ فشرده سازي
فشرده سازی مطالب تا بتوان از حجم پاسخ ها کم کرد. (با استفاده از تكنولوژي GZIP)
+ پهناي باند
وب سرورها پهناي باند را کنترل کرده تا بدين طريق از سرعت پاسخ ها كاسته و همچنين از ترافيك و ازدحام شبكه جلوگيري نمايند، در اين صورت وب سرورها قادر به پاسخگوئي به كاربران بيشتري خواهند بود.
+ پشتيباني از فايل هاي بزرگ
پشتیبانی از فایلهای بزرگ، تا بتواند فایل های بزرگتر از 2 گیگا بایت را سرویس دهی کند.
نرم افزارهاي وب سرور
امروزه نرم افزارهاي بسياري براي وب ارائه شده اند كه از آن جمله مي توان به آپاچي ، iis ، GWS ، انجين اكس ، lighttpd ، Oversee و … اشاره نمود. ما در اينجا به معرفي دو وب سرور پر طرفدار مي پردازيم.
+ نرم افزار وب سرور آپاچي:
این نرم افزار وب سرور در توسعه و همگانی شدن وب جهانی نقش بسیار مهمی داشته است. این وب سرور به زبان C نوشته شده است دارای قابلیت cross-platform (سازگار با سيستم هاي عامل مختلف) بوده و بر روی ماشینهای مختلف قابل اجرا می باشد. يكي از دلايل انتخاب این اسم برای اين وب سرور به دلیل احترام به یکی از قبایل قدیمی بومی آمریکا بوده که به خاطر مقاومت و مهارت در ساخت ابزار آلات جنگی مشهور می باشند. این وب سرور از سال 1996 به عنوان محبوبترین وب سرور برای HTTP در وب جهانی شناخته شده بود ولی در سال 2005 میدان مبارزه را به IIS مایکروسافت واگذار كرد و در حال حاضر نزدیک به 49 % بازار وب سرورهاي جهان را به خود اختصاص داده است. آپاچی برای میزبانی هر دو نوع وب ایستا و وب پويا مناسب است.
+ نرم افزار وب سرور (IIS (Internet Information Services:
اين وب سرور را شركت مایکروسافت ارائه نموده است. در واقع IIS مجموعه ای از سرویس های اینترنتی است که به صورت یکجا نمایش داده شده است. طبق آخرین آماری که منتشر شد بعد وب سرور آپاچی بیشترین محبوبیت را بین کاربران داشته است. وب سرور IIS تنها در ساختار مايكروسافت ويندوز قابل ارائه مي باشد و در پلتفرم های ديگر عمل نمي كند. برای اولین بار مایکروسافت اين وب سرور را در یک پروژه آکادمیک در دانشگاه اسکاتلند به صورت مجانی عرضه کرد. سپس برای اولین بار از آن در Windows NT استفاده کرد که در آن قابلیت Active Server Page یا صفحه های فعال کارساز را به آن افزود. بعدها با تکامل نسخه های ویندوز، IIS هم تکامل پیدا کرد و در نسخه شماره 6.0 آن مایکروسافت پشتیبانی از IPV 6.0 را نیز به آن اضافه کرد.