در بخش های قبل با تکنولوژی .NET و زبان برنامه نویسی C# آشنا شده و اصول اولیه برنامه نویسی به زبان سی شارپ را آموزش دادیم . در بخش سوم اولین پروژه ویژوال و فرم ویندوزی را به زبان سی شارپ آغاز کردید . در این بخش با با کامپوننت های ویژوال در سی شارپ آشنا می شوید.
کامپوننت های ویژوال در سی شارپ
Label : برای نمایش برچسب یا اعلان استفاده شده و مهمترین خاصیت آن Text است
Button : برای نمایش دکمه عملیاتی که با فشردن Enter یا کلیک روی آن رویداد Click آن فراخوانی شده و دستورات مورد نظر اجرا می شوند.
ListBox :جهت نمایش لیستی از گزینه ها استفاده می شود که امکان انتخاب یک گزینه و یا چند گزینه با هم وجود دارد .
خواص و متدهای مهم آن عبارتند از :
|
خاصیت |
کاربرد |
|
Items |
آرایه ای شامل گزینه های لیست |
|
SelectedIndex |
اندیس گزینه انتخاب شده |
|
متد |
کاربرد |
|
Add(string) |
افزودن گزینه جدید به لیست |
|
RemoveAt(index) |
حذف گزینه از اندیس مورد نظر |
|
Clear() |
حذف تمام گزینه ها |
|
Count |
خاصیتی که تعداد عناصر هر آرایه را دارد |
ComboBox : خواص ومتدها و عملکرد آن مشابه listBox است با این تفاوت که در هر زمان تنها یک گزینه قابل انتخاب و نمایش است. عنوان گزینه انتخاب شده آن در خاصیت Text قرار می گیرد.
RadioButton : دکمه رادیویی که از بین یک گروه دکمه رادیویی تنها یکی انتخاب می شود. برای گروهبندی دکمه ها آنها را روی یک پانل یا GroupBox قرار می دهند. مهمترین خواص آن Text و Checked است که عنوان و وضعیت انتخاب یا عدم انتخاب آنرا مشخص می کنند.
CheckBox : جعبه انتخاب که مهمترین خواص آن Text و Checked است که عنوان و وضعیت انتخاب یا عدم انتخاب آنرا مشخص می کنند.
TextBox :برای دریافت متن های یک سطری و یا چندسطری (MultiLine) استفاده می شود و عملیات ویرایش روی آن عبارت است از:
انتقال کنترل به چعبه متن یا هر کنترل دیگر:
textBox1.Focus()
خالی کردن متن جعبه متن:
- textBox1.Clear();
برش متن انتخاب شده:
textBox1.Cut();
کپی متن انتخاب شده:
textBox1.Copy();
درج متن از حافظه موقت:
textBox1.Paste();
PictureBox :برای نمایش تصویر و کار با فایل های تصویری استفاده می شود.
مثال :باز کردن یک فایل تصویری در جعبه تصویر
pictureBox1.Load(“c:\pic1.gif”);
کادرهای محاوره ای در سی شارپ
همه کادرهای محاوره ای دارای یک متد ShowDialog است که برای بازکردن آن استفاده می شود.
d.ShowDialog();
همچنین می توان بعد از بازکردن بانک بررسی کرد که کادر محاوره ای تائید شده یا اینکه لغو شده است و تنها در صورتی که تائید شده به آن ترتیب اثر داده شود:
if ( d.ShowDialog() == DialogResult.OK ) {
دستوراتی که باید اجرا شوند
}
OpenFileDialog :انتخاب مسیرو نام فایل برای باز کردن و مهمترین خاصیت آن، FileName است که حاوی مسیر و نام فایل انتخاب شده است.
مثال : قطعه کدی بنویسید که بعد از انتخاب فایل از طریق کادر محاوره ای، محتوای آن را خوانده و در یک جعبه متن نمایش دهد.
if ( d.ShowDialog()== DialogResult.OK)
textBox1.Text = IO.File.ReadAllText( d.FileName ) ;
SaveFileDialog: انتخاب مسیرو نام فایل برای ذخیره کردن فایل و مهمترین خاصیت آن، FileName است که حاوی مسیر و نام فایل انتخاب شده است.
مثال : قطعه کدی بنویسید که محتوای یک جعبه متن را در فایل انتخاب شده از طریق کادر محاوره ای، ذخیره کند.
if ( d.ShowDialog()== DialogResult.OK)
IO.File.WriteAllText(d.FileName , textBox1.Text );
FontDialog : تعیین فونت برای عناصر مثل فونت جعبه متن textBox1
if ( d.ShowDialog()==DialogResult.OK)textBox1.Font = fd.Font;
ColorDialog : انتخاب رنگ برای اشیامثل رنگ پس زمینه فرم جاری
if (c.ShowDialog() == DialogResult.OK) this.BackColor = c.Color;
PrintDialog : بازکردن کادر محاوره ای چاپ
d.ShowDialog();
کنترل های حامل در سی شارپ
Panel : برای نگهداری چند کنترل و گروهبندی اجزای فرم استفاده می شود.
GroupBox : برای نگهداری چند کنترل و گروهبندی اجزای فرم استفاده شده و دارای عنوان نیز می باشد.
TabControl : برای ایجاد چند Tab یا زبانه در یک فرم استفاده می شود.
- خاصیت TabPages: یک آرایه حاوی تب ها
- خاصیت SelectedIndex: دارای اندیس تب جاری
- خاصیت SelectedTab: مشخص کننده tab جاری
SplitContainer : برای ایجاد دو عدد پانل چسبیده به هم شبیه پنجره Properties با امکان تغییر اندازه پانل ها با درگ کردن ستون جداکننده آنها
منوها و نوارهای ابزار سی شارپ
ContextMenuStrip : ایجاد منوهای زمینه (میانبر) این کامپوننت پس از اصافه شدن در سینی کامپوننت (پائین صفحه) قرار گرفته و با انتخاب آن امکان تعیین گزینه های آن فراهم می شود.با انتخاب یک گزینه می توان در کادر مشخصات تنطیمات آنرا انجام داد و با دابل کلیک روی یک گزینه می توان دستورات لازم را نوشت.
برای تعیین منوی میانبر برای یک کنترل باید خاصیت ContextMenu آن به یکی از منوهای موجود مقدار داده شود.
MenuStrip : ایجاد منوی اصلی برای فرم و تعیین منوها ، گزینه های هر منو و هر زیر منو
ToolStrip : ایجاد نوار ابزار و برای اضافه کردن ابزار از دکمه Add روی نوار استفاده شده و برای تنظیم هر دکمه ابزار با انتخاب آن از پنجره مشخصات استفاده می شود.
StatusStrip : تعیین نوار وضعیت برای فرم و افزودن بخش هایی به آن و تنظیم مشخصات هر بخش
تمرین پروژه های برنامه نویسی برای سی شارپ
- یک ویرایشگر متنی ساده با امکان بازکردن فایل، ذخیره کردن با نام جدید بنویسید.
- یک برنامه برای نمایش تصویر با امکان باز کرده فایل تصویری از طریق کادر محاوره ای بنویسید.
- برنامه ای بنویسید که هر بار یک کلمه از کاربر گرفته و به لیست باکس اضافه کند. و با انتخاب یک نام از لیست باکس بتواند آنرا حذف نماید.
سوال 1 را طوری انجام دهید که دارای امکان بازکردن و ذخیره کردن فایل از طریق گزینه های منوی اصلی و دکمه های نوار ابزار و عملیات ویرایشی مثل کپی، کات و درج از طریق گزینه های منوی میانبر باشد.