آدرس های IP در پنج کلاس A ، B ، C ، D و E تقسیم بندی میشوند. پر ارزشترین بایت (اولین بایت از سمت چپ) از آدرس IP کلاس آدرس آنرا مشخص می نماید.
کلاس های آدرس ip
آدرس های کلاس A
در کلاس A پر ارزشترین بیت آدرس دارای مقدار 0 است که این مقدار وجه مشخصه ی این کلاس از سایر کلاس ها می باشد. در نتیجه، بایت پر ارزش در کلاس A بین مقادیر 0 و 127 (یعنی از 1 تا 126 ) تغییر می کند. البته، دو مقدار 0 و 127 به دلیل اینکه رزرو شده هستند قابل استفاده نمی باشند.
در نتیجه، حداکثر 126 شبکه از کلاس A در دنیا وجود دارد. بدین ترتیب، در صورتی که عدد سمت چپ یک آدرس IP بین 0 و 127 (یعنی از مقدار 1 تا مقدار 126 ) باشد، آن شبکه به کلاس A تعلق دارد. به جز پر ارزشترین بیت، ۷ بیت بعدی در بایت پر ارزش شامل شناسه ی شبکه و 24 بیت دیگر مشخص کننده ی شناسه ی سیستمهای انتهایی هستند.
در نهایت ذکر این نکته نیز لازم است که مقادیر تماماً 0 و تماماً 255 (یعنی تمام بایتها 0 باشند یا تمام آنها 255 باشند یا به عبارتی، تمام بیتها 0 باشند یا تمام آنها 1 باشند) برای بایتهای مشخص کننده ی شناسه ی سیستم های انتهایی مجاز نمی باشد.
آدرس های کلاس B
شکل زیر نمایش دهنده ی قالب آدرسهای کلاس B است. همانطور که مشاهده میشود، دو بیت پر ارزش در این کلاس دارای مقدار 10 هستند.14 بیت باقیمانده از دو بایت سمت چپ به شناسه ی شبکه اختصاص دارند و16 بیت باقیمانده نیز مربوط به شناسه ی سیستم های انتهایی هستند. در نتیجه، با توجه به اینکه مقادیر تماماً 0 و تماماً 255 (در مجموع فقط شامل دو آدرس هستند) غیر مجاز هستند، در یک شبکه از کلاس B تعداد 65534 سیستم انتهایی قابل استفاده هستند که برابر با 2-(16^2) است. تعداد شبکه های قابل استفاده در این کلاس برابر با 14^2 یا 16384 است. در صورت نمایش یک آدرس IP در حالت ده دهی و در صورتی که عدد سمت چپ آن بین 127 و 191 باشد، آن آدرس متعلق به کلاس B است.
آدرس های کلاس C
شکل زیر نمایش دهنده ی قالب آدرسهای کلاس C است. مشاهده میشود که سه بیت پر ارزش در این کلاس دارای مقدار 110 هستند. 21 بیت از سه بایت سمت چپ از آدرس به شناسه ی شبکه های کلاس C (شامل 21^2 شبکه) اختصاص دارد و 6 بیت سمت راست نیز، مشخص کننده ی 2-(8^2) یا 254 سیستم انتهایی در هر شبکه است. اگر در شکل دهدهی نمایش آدرس IP عدد سمت چپ بین 192 و 224 بود، آن آدرس به کلاس C تعلق دارد.
آدرسهای کلاس D
چهار بیت پر ارزش در این کلاس حاوی مقدار 1110 هستند و 128 بیت باقیمانده نیز برای تعیین آدرس چندپخشی (Multicast) مورد استفاده قرار می گیرند. این آدرس ها برای ارسال یک دیتاگرام واحد، به طور همزمان برای چندین سیستم انتهایی کاربرد دارند. شکل ۵ نمایش دهنده ی قالب آدرس های این کلاس است.
آدرسهای کلاس E
پنج بیت پر ارزش در آدرسهای این کلاس دارای مقدار 11110 هستند. این آدرسها فعلاً بدون استفاده هستند. در انتها لازم است به ذکر چند نکته در رابطه با آدرسهای IP پرداخته شود.
IP محلی و IP همه پخشی
به طور کلی تمام آدرس هایی که عدد ده دهی سمت چپ آنها برابر با 127 است به منظور اشاره به سیستم انتهایی محلی (خود ماشین درخواست دهنده) بکار میروند و بسته ی تولید شده توسط لایه ی شبکه ی آن ماشین مجددا به لایه ی بالاتر باز میگردد (مشاهده میشود که تعداد بسیار زیادی از آدرسهای IP بدین شکل هدر رفته است).
در صورتی که در قسمت مشخص کننده ی شناسه ی سیستم انتهایی در آدرس متعلق به یکی از کلاس ها، به ازای همه ی بیتها از مقدار 1 استفاده شود (مثلاً NetID.255)، بسته های مورد نظر به منظور تحویل به تمام سیستم های انتهایی حاضر در آن شبکه ارسال شده است و اصطلاحاً به آن بسته ی همه پخشی گفته میشود. بسته ای که کل آدرس آن از چهار عدد 255 ساخته شده است ( 255.255.255.255 ) به منظور ارسال بسته به تمام سیستم های انتهایی حاضر در شبکه ی محلی بکار می رود. با ورود یک بسته به یک مسیریاب، مسیریاب مورد نظر میتواند به راحتی کلاس شبکه ی مورد نظر را تشخیص دهد و در جدول هدایت خود به دنبال مدخل مربوط به آن شبکه و لینک خروجی منتهی به آن بگردد.