مدیریت شبکه مفهومی است که از ابزارها و تکنیک های مختلف به منظور مدیریت شبکه ها و سیستم ها استفاده می‌کند. مدیریت شبکه شامل پنج عملکرد اصلی است که عبارتند از: مدیریت خطا، مدیریت تنظیمات، مدیریت حسابداری، مدیریت اجرا و مدیریت امنیت.
در شبکه های کامپیوتری که ترکیبی از روترها، سوییچ ها و سرورها هستند، به منظور مدیریت همه ابزارها در شبکه باید کاری انجام شود تا از کارکرد بهینه آنها آگاه شد. اینجاست کهSNMP، پروتکل ساده مدیریت شبکه، می تواند کمک کند.
این پروتکل در سال ۱۹۸۸ معرفی شد تا احتیاجات رشد یافته ای را در یک پروتکل به منظور مدیریت ابزارهایی که بر پایه پروتکل TCP/IP کار می کنند، اعمال کند. هسته اصلی SNMP مجموعه ساده ای از اعمال است که بهAdministrator ها توانایی تغییر در محدوده ابزارهایی که بر پایه این پروتکل کار می کنند را فراهم می‌کند. همچنین امکان اداره کردن، بازبینی و پشتیبانی از شبکه های کامپیوتری دور یا محلی که بر اساس TCP/IP کار می کنند، میسر می شود و در واقع راهی استاندارد به منظور یافتن اطلاعات شبکه ای است.
در مقایسه با SGMP که تنها برای مدیریت روترهای اینترنت ایجاد شد، SNMP برای مدیریت Unix ،Windows، پرینترها و غیره به کار می رود. مانیتور کردن شبکه به منظور درک بهتر چگونگی کارکرد شبکه، از دیگر عملکردهای مدیریت شبکه است. در این پروتکل، دو عنصر ارتباطی به نام های عامل ها و مدیران وجود دارند. عامل، اطلاعات شبکه ای را برای برنامه مدیر که روی کامپیوتر دیگر در حال اجراست، تولید می کند. مدیر، یک راه انداز سرور است که بعضی از انواع نرم افزارهای سیستمی که وظایف مدیریتی شبکه را بر عهده دارند، اجرا می کنند. مدیران اغلب با عنوان NMS شناخته می شوند. وظیفه یک NMS، سرشماری و دریافت Trap از یک عامل در شبکه می باشد. Trap راهی است که یک عامل از طریق آن وقوع چیزی را به NMS خبر می‌دهد.
مدیران و عامل ها از MIB ها به صورت مشترک استفاده می کنند که همانند یک پایگاه داده است و متشکل از هر نوع اطلاعات آماری از device های مدیریت شده می باشد و این اطلاعات را به صورت ساختار درختی نمایش می دهد. گروهIETF ، پروتکل SNMPرا به عنوان پروتکل استانداردی برای کنترل ترافیک اینترنت معرفی کرده است. همچنین RFC هایی مخصوص پروتکل های موجود در محدوده‌ی پروتکل IP منتشر کرده است. پروتکل SNMP در سه نسخه ارائه شده است که اولین نسخه از آن در RFC1157 معرفی شده است. امنیت در این نسخه از پروتکل، پایین است و با کلمه عبور می توان با آن ارتباط برقرار کرد. در کل سه نوع ارتباط رشته ای در SNMPv1 وجود داردکه عبارتند از:
RFC3410، RFC3411، RFC3412، RFC3413، RFC3414، RFC3415، RFC3416، RFC3417، RFC3418، RFC2576
Read-only
Write-only
Trap
SNMPv2 بر پایه ارتباط رشته ای کار می کند که از لحاظ فنی SNMPv2c نامیده می شود و در RFC3416، RFC3417 و RFC3418 معرفی شده است. SNMPv3 آخرین نسخه از SNMP است که مزیت اصلی آن نسبت به نسخ قبلی، در مدیریت شبکه و امنیت است و پشتیبانی هایی به منظور خصوصی کردن ارتباط ها بین موجودیت های مدیریت شده، اضافه می کند. به طور کلی این نسخه از SNMP تحولی از استانداردهای اولیه به استانداردهای نهایی ایجاد کرده است.
RFCهایی که این نسخه را تعریف می کنند، عبارتند از:
RFC3410، RFC3411، RFC3412، RFC3413، RFC3414، RFC3415، RFC3416، RFC3417، RFC3418، RFC2576